Dünya diplomasi trafiği 18 Şubat 2025’te olağanüstü bir hareketliliğe sahne oldu. Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da ABD ve Rusya yetkilileri Ukrayna’daki savaşı konuşurken, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski Türkiye’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştü. Bu iki kritik toplantının aynı güne denk gelmesi, uluslararası politikada yeni dengelerin şekillendiğine işaret ediyor.
ABD ve Rusya Riyad’da Ne Konuştu?
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Riyad’daki görüşmesi yaklaşık 4,5 saat sürdü. Görüşmenin merkezinde Ukrayna’daki savaşın sona erdirilmesi vardı. ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, iki ülke çatışmayı bitirecek müzakereler için üst düzey ekipler oluşturma konusunda mutabakata vardı. Riyad’da gerçekleşen bu zirvenin Suudi Arabistan’ın arabuluculuğunda olması da dikkat çekici bir detay.
Zelenski’nin Ankara Ziyareti: Türkiye Nerede Duruyor?
Aynı gün içinde Zelenski, Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Anıtkabir’i ziyaret eden Ukrayna lideri, ardından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Erdoğan ile bir araya geldi. Görüşmelerin odağında Türkiye-Ukrayna ilişkileri, Karadeniz güvenliği ve Ukrayna’daki savaşın seyri vardı.
Türkiye, daha önce Karadeniz Tahıl Anlaşması’nın garantörlerinden biri olarak diplomatik dengelerde önemli bir aktör olduğunu kanıtlamıştı. Şimdi ise Ukrayna’daki çatışmanın çözüm sürecinde de masada olmak istediğini gösteriyor.
Zamanlama Tesadüf mü? Mesaj Ne?
Bu iki zirvenin aynı güne denk gelmesi ister istemez bazı soruları gündeme getiriyor:
- Türkiye, ‘Ben olmadan barış olmaz’ mı diyor?
- Türkiye, savaşın çözüm sürecinde kendisini dışlayan bir diplomatik hamleyi kabul etmeyeceğini gösteriyor olabilir. Erdoğan’ın, savaşın seyrini değiştirecek her müzakerede aktif rol almak istediği biliniyor. Türkiye’nin, bir NATO üyesi olmasına rağmen Rusya ile güçlü ekonomik ve askeri ilişkileri devam ettirmesi, onu benzersiz bir konuma taşıyor.
- Zelenski, ‘Beni neden çağırmadınız?’ mı diyor?
- Ukrayna lideri için ABD ve Rusya’nın kendisi olmadan savaşı konuşuyor olması rahatsız edici olabilir. Zelenski’nin Türkiye’ye gelişi, ‘Ben olmadan Ukrayna hakkında karar veremezsiniz’ mesajı taşıyor olabilir. Aynı zamanda Erdoğan’ın arabuluculuk rolünü güçlendirmek isteyen bir hamlesine de destek vermiş olabilir.
- Suudi Arabistan’ın rolü artıyor mu?
- Riyad’daki zirve, Suudi Arabistan’ın uluslararası krizlerde daha büyük bir oyuncu olmak istediğini de gösteriyor. Körfez ülkelerinin, özellikle petrol ve enerji piyasalarındaki güçlü konumu, savaşın bitirilmesinde etkili bir faktör olabilir.
Sonuç: Satranç Tahtasında Türkiye’nin Konumu
Bu gelişmeler, Türkiye’nin savaşın çözüm sürecinde merkezi bir aktör olmaya devam etmek istediğini ve diplomaside göz ardı edilemeyecek bir rol üstlendiğini gösteriyor. Suudi Arabistan’ın müzakere masasındaki ağırlığı artsa da, Türkiye’nin hem Zelenski’yi ağırlaması hem de barışın sağlanması için aktif girişimlerde bulunması, ‘Bu masada biz de varız’ mesajı içeriyor.
Diplomatik satranç tahtasında taşlar yeniden diziliyor ve Türkiye, oyunun kilit oyuncularından biri olmaya devam ediyor.
